Calorieën verbranden: hoe werkt dat?

Op de meeste verpakte voedingsmiddelen staat tegenwoordig hoeveel calorieën een product bevat. In ieder geval per honderd gram, en steeds vaker ook per portie. Er staat ook bij dat een mens gemiddeld 2000 kcal (kilocalorieën) per dag nodig heeft. Maar wat zijn calorieën nu eigenlijk?

Wat is een calorie?

Een calorie is een eenheid van energie. Eén calorie is de hoeveelheid energie die nodig is om de temperatuur van één gram water met één graad te laten stijgen. Dit is een erg kleine eenheid: als het gaat om voeding en afvallen wordt in de praktijk gewerkt met kilocalorieën (kcal). Een kilocalorie is duizend calorieën. Om het verwarrend te maken worden de termen kilocalorieën en calorieën in de praktijk door elkaar gebruikt. Je kunt ervan uitgaan dat waar over calorieën gesproken wordt in de context van voeding en afvallen, kilocalorieën bedoeld worden.

Calorieën eten en verbranden

Om in leven te blijven hebben mensen calorieën nodig. Niet alleen om te sporten en te bewegen, ook om ons hart te laten kloppen. Zelfs iemand die de hele dag stil in bed ligt verbrandt nog altijd zo'n duizend kilocalorieën per dag. Hoe meer we bewegen, hoe meer calorieën we verbranden (vergelijk het met een auto die meer benzine nodig heeft om harder te rijden). Die calorieën komen uit onze voeding. Alle voedingsmiddellen leveren energie en bevatten dus calorieeën.

Calorieën en vet

Als we meer eten dan we verbranden, slaat het lichaam de overbodige hoeveelheid energie op als lichaamsvet. Dit is een reserve die we aan kunnen spreken als er tijden komen waarin we minder eten. De hoeveelheid vet die wordt aangelegd is niet willekeurig. Voor iedere 3500 (kilo)calorieën die iemand te veel eet, wordt ongeveer 500 gram vet aangelegd. Dit betekent ook, omgekeerd, dat om een halve kilo vet kwijt te raken, je 3500 (kilo)calorieën minder moet eten dan je verbrandt. Met een gewichtsverlies van een halve kilo per week, betekent dit 500 (kilo)calorieën per dag.

Hoeveel calorieën

Het is nuttig om te weten dat je 500 kcal minder moet eten dan normaal, maar dan moet je wel weten hoeveel je normaal verbrandt. Dit is voor iedereen verschillend. Het voedingscentrum geeft als richtlijn 2000 calorieën. Dit is echter slechts een richtlijn. Mensen die veel sporten en zware mensen verbruiken meer, kleine mensen verbruiken minder. Sommige mensen hebben van nature een wat snellere stofwisseling dan anderen. Sommige sportscholen hebben speciale apparaten die kunnen meten hoeveel calorieën je verbrandt. Ook dit is niet 100% nauwkeurig, en de apparaten verschillen onderling. Voor een simpele (maar minder nauwkeurige) indicatie kun je op deze website berekenen hoeveel calorieën je nodig hebt

* Er zijn mensen die menen dat het verwarring oplevert als de term calorie gebruikt wordt wanneer kilocalorie bedoeld wordt, maar dit is algemeen geaccepteerd gebruik. De NIST Guide to the SI Units zegt: The kilogram calorie or "large calorie" is an obsolete term used for the kilocalorie, which is the calorie used to express the energy content of foods. However, in practice, the prefix "kilo" is usually omitted.